Sare sozialetan ala lagun artean ziur sarritan aipatu duzuen zerbait dela: Munduko herrialde desberdinetako filmen izenburuak, nola itzultzen diren estatu Espainiarrean. Askotan imajinatu dut guzti honen atzean dagoen pertsonaia; Egunak dituen 24 orduak gela ilun baten barnean igarotzen dituena, argi bakarra bere ordenagailuko pantailatik ateratzen dena eta 56k-ko modem zahar batekin internetera konektatzen saiatzen dena. Egunean behin, postaria joaten zaio bertara (hau da giza-espeziarekin duen kontaktu bakarra). Gutun horretan hizkiz beteriko orri bat. Berak bakarrik ezagutzen duen pasahitz misteriotsu baten barruan dauzkan hizkiekin, itzulpen magiko eta zoragarri hori sortzea du helburu. Dadoa bota eta erortzen den hizkiaren gainean…listo! itzulpena egina! Behin baino gehiagotan, barregura edo auzo lotsa eragin dizkiguten konbinazio zentzugabeen sortzailea horrela imajinatzen dut.
Estatu Espainiarreko itzultzaile ofiziala, ” Ice Princess” filmaren itzulpenenean pentsatzen
Errealitate gordinera bueltatuz, benetan gertatzen dena, tamalez, askoz sinpleagoa eta aspergarriagoa da. Ez dira itzultzaile profesionalak arduratzen, ezta publizistak ere. Banatzaile enpresa barruan dauden agintariak izaten dira normalean. Film horrek izan dezakeen ibilbide komertzialaren arrakastaren zati bat, izenburuaren aukeraketan egon litekeen arren, badirudi gai konkretu hori ikastolan eman zutenean, hauek piper egiten zutela.
Askotan gertatu zaidan adibide tipiko bat jarriko dizuet. Atzerritar bati film konkretu bati buruz hitz egiten diogunean (Espainiako itzulpenarekin), normalean ez du jakiten zein pelikulaz ari garen. Jatorrizko izenburua entzuten dutenean ordea barre algaraka hasten dira (gara).
Baina jakin xelebrekeria hau ez dela Espainian soilik gertatzen, horregatik, mundu osoan aurkitu ditudan itzulpenen zerrenda erantsi dizuet. (Beste herrialdeetako izenburuen hitzez-hitzezko itzulpena egin dut, zuzenean Euskaraz jarriz)
Eta erne! herrialde batzuen izenburuak, spoiler ibiltariak baitira! Filmaren bukaera edo gidoiaren zati garrantzitsua kontatzeko duten ahalmena miresgarria da.